Bericht
nr 5 - 24 oktober 2016
- Aan de e-maillijst van
www.herinneringmemoire.be
Alle in dit bericht aangehaalde updates kan je rechtstreeks bereiken langs
de homepage van
www.herinneringmemoire.be. Wie zich nog wil inschrijven op de
e-maillijst, voor bijkomende informaties of voor toezenden van lijsten,
getuigenissen of informatiesn zie
info@herinneringmemoire.be.
Beste,
Wanneer het er op aankomt of als het er 'm om doet, dit info-bulletijn,
nieuwsbrief of als je wilt, dit bericht.
1. Tijdschriften
L'Effort - Kracht: Het inhoudelijk erg interessante nr. 3 van
L'Effort-Kracht, het tijdschrift van de omgevormde CNPPA-NCPGR, is
verschenen. Om het voor meerdere mensen toegankelijk te maken is het
gereproduceerd op het internet, zie
L'Effort-Kracht nr. 3 2016. Langs een inhoudstafel met alle
artikelen, in het Frans en Nederlands, kan men vlot naar elk artikel en
van een taal naar de andere. Een aanrader ook voor wie er niet op geabonneerd is.
Vooral het redactioneel artikel met de nieuwe beloftevolle perspectieven
van de organisatie en het overzicht van de slachtoffers van het
nationaalsocialisme door Harry De Neeve zijn opvallende bijdragen.Wie het
tijdschrift op regelmatige basis wil krijgen kan zich
abonneren langs
cnppa.ncpgr@warveterans.be
2. Agenda
-
27 oktober 2016: Uitreiking van de jaarlijkse prijzen van de
Auschwitz-stichting. Het is Dimitri Roden, oud-wetenschappelijke medewerker die de
hoofd prijs zal ontvangen voor z'n
doctoraal proefschrift: "In naam van het Duitse volk! Het Duitse
krijgsgerecht en de openbare orde in bezet België". Een uiterst
belangrijke thematiek voor elkeen die begaan is met de slachtoffers van
het nationaalsocialisme, de herinnering en gedenken. Voor de
concrete info en de andere prijs en beurs, zie
Prijzen Auschwitz-stichting 2016.
-
28 oktober 2016: Voorstelling van boek Maurice Goldstein, chronique
d'un rescapé d'Auschwitz, Organisatie auschwitz-Stichting, zie
Flyer Goldstein
- 28-30 oktober 2016: Driedaags bezoek van de Duitse Herdenkingsgroep Wuppertal
- aan Breendonk, waarbij een krans zal neergelegd worden den de
Zwarte Handsleden, herdacht. Alle
109 gedeporteerde Zwarte Handsleden waren gevangene in Wuppertal,
ondermeer de 12 die
terechtgesteld werden in Linden. Ook in Wuppertal overleed de eerste van
de uiteindelijk 73 Zwarte
Handsleden die hun deportatie niet overleefden.
- aan Antwerpen met ondermeer
- contact met de vakbond die voor de oorlog asiel heeft
bezorgd aan Duitse door de nazi's vervolgde
vakbondsleden uit Wuppertal.
- ontbijt in het joodse kwartier in Antwerpen
-
"Kundgebung" aan het consulaat
van Duitsland om geen pensioenen uit te betalen aan
Oostfrontstrijders en andere
collaborateurs - waar blijft de actie van Belgische verenigingen?
- Uiteenzetting door Ward Adriaens, vooramalig
directeur
"Widerstand
und deutsche Besetzung in
Belgien" en van Paul
Baeten, NN-Gefangener, inhaftiert in Esterwegen, Gross-Strehlitz,
Gross-
Rosen, Dora- Mittelbau und in der
Boelcke-Kazerne in Nordhausen.
- aan de Dossin-Kazerne in Mechelen met
bezoek aan de Dossin-kazerne en een gesprek met
Bernard Fenerberg over de joodse weerstand
- 30 oktober 2016: Uitnodiging voor de herdenking van de
arrestatie van Zwarte Handsleden, nu 75 jaar geleden (dus al in 1941!),
een initiatief van de Vrienden van het Fort van Breendonk in samenwerking
met het Nationaal Gedenkteken Fort van Breendonk, zie flyer
75 jaar arrestatie Zwarte Hand en de
Uitnodiging
van de vriendenkring Zwarte Hand aan vrienden, familieleden en
sympathisanten.
De 109 gedeporteerde Zwarte Handsleden hebben een lange weg afgelegd
door zowat alle kampen. Hierbij een nauwgezet overzicht, opgemaakt aan de
hand van het monikkenwerk van Dirk Michiels (website Zwarte Haand) en David Scheys
van de erfgoedcel Hoeilaart met twee manuscripten over de Zwarte Hand,
neergelegd in het Rijksarchief te Brussel:
-
Esterwegen (96 waar er 2 de dood vonden). Van daaruit ging de lijdensweg
in verschillende richtingen:
- 12 naar Lingen om er te worden geëxecuteerd,
- naar Börgermoor (11) waar in 1933 het lied De Moorsoldaten werd
gecomponeerd,
- naar Gross-Strehlitz (80), een gevangenis in het huidige Polen waar
Louis Pelgrims en Leopold Van
Hoeymissen de dood vonden,
- Hameln (10), Sonnnenburg (15 waarvan 5 gestorven),
- Sachsenhausen (12 waarvan 3 overleden),
- Wolfenbüttel (12 waarvan 2 gestorven, oa Frans Van Beneden),
- Bayreuth (6), Blechhammer (10),
- Laband (16),
- Gross Rosen (37 waarvan er 12 stierven),
- Flossenburg (7 waarvan 3 overleden),
- Dora-Mittelbau (13 met 4 die stierven),
- Nordhausen (15 waarvan 6 overleden),
- Elrich(2),
- Dachau (7 waarvan 3 er overleden),
- Nurnberg (5),
- Buchenwald (19 waarvan 2 overlijdens),
- Ratibor (1),
- Neisse (1),
- Mauthausen (1), Staf Vivijs is daar bevrijd door de Russen,
- Bergen Belsen (8 waarvan 3 overleden), met Frans Maes bevrijd door de
Engelsen,
- Brandenburg (9),
- Magdeburg (4 met 1 overlijden)
- Theresienstadt (12 waarvan 4 er overleden) na een verschrikkelijke
treinreis,
- Neuengamme (1) en
- Sandbostel (1, overleden)
Voor een aantal Zwarte Handers is de plaats van overlijden niet bekend.
Enkele aanvullende info tav van
de flyer
75 jaar arrestatie Zwarte Hand
en de
Uitnodiging
van de vriendenkring Zwarte Hand:
- De integere en zeer aangrijpende getuigenis
van Jos Corbeel, zoals uitgezonden op Lichtpunt op de VRT is nog volledig
te bekijken op
Corbeel, Mitkommen.
- Ook bestaat er een zeer gedocumenteerde website
over de Zwarte Hand, van het beste van wat op het internet over een
Belgische verzetsgroep en vriendenkring te vinden is, zie
www.dezwartehand.be.
- Er bevindt zich
ook een gedenkplaat in Lingen, als aandenken aan de 12 Zwarte Handsleden
en 7 luxemburgse gijzelaars die er geëxecuteerd zie
Zwarte Handsleden ander Belgen overleden in Lingen en de gedenkplaat.
-
Naast de 12 geëxecuteerden zijn er nog 7 andere Belgen in gevangenschap in Lingen overleden. Deze lijst werd opgemaakt op basis van een kopie van de
Duitse 'overlijdensfiches' ons welwillend bezorgd door een Duitse burger
van Lingen die hierrond op eigen initiatief opzoekingen gedaan heeft.
-
In de toespraak van Paul Vivijs, zoon van Louis Vivijs die
overlevende was van het Amerikaans bombardement van de Boelcke-kazerne, en Jan Hertogen in Wuppertal bij de
herdenking van de bevrijding wordt ook een concreter beeld gegeven van de
Zwarte Hand in de gevangenis van Wuppertal, zie voor de uitgebreide
Nederlandstalige tekst die als basis diende voor de Duitse,
Toespraak Zwarte Hand.
- Het indrukwekkende grafische beeld, getekend door Frans Maes,
Zwarte Handslid en overlevende in Bergen Belsen bij de bevrijding, zie
Het doet nog pijn, 1984.
- Kopies van originele tekeningen, in gevangenschap gemaakt door
Georges Michotte van Frans Van Beneden, Zwarte Handslid en gestorven
in Wolfenbüttel, zie Michotte Georges,
Le Parti National, 1940-1945, Récit d'un condamné à mort
Louis, de broer van Frans en Jozef (gestorven
in Sonnenburg) leeft nog en is nog altijd zeer betrokken bij wat z'n
broers is overkomen. Hij voert ook al jaren actie voor de afschaffing
van de Cyriel Verschaevestraat in Breendonk, een smet op alle
slachtoffers van het nazisme.
- 9 november 2016 om 11h aan het station van Willebroek: inhuldiging
van een Herinneringspaneel aan die
konvooien. Dit paneel is een eerbetoon aan de vele Belgen en
Buitenlanders, gevangenen van het Auffang-Läger Breendonk, die vanuit
Willebroek op transport werden gezet naar de concentratiekampen.
De Antwerpse vrijmetselaarwerkplaats “Het Truweel” nam het intiatief voor
dit herinneringspaneel in samenwerking met Het Nationaal Gedenkteken Van
het Fort Van Breendonk en de Gemeente Willebroek. "Het Truweel" zet zich
in om de herinnering aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog
levendig te houden.
-
Voor de gekende herdenkingen, zie
Herinneringsmomenten volgens datum.
3. Internationale herdenkingen met aandacht voor Belgische
slachtoffers.
Herinneringmemoire.be heeft alle Herdenkingsorganisaties en Stichten
aangeschreven langs e-mmail met de vraag hen te informeren over
herdenkingen en initiatieven in 2016 en 2017 waaraan al of niet speciale
aandacht besteed wordt aan Belgisch slachtoffers. Een 60-tal initiatieven
hebben hierop met enige info gereageerd. Wij brengen de meegedeelde
Herinneringsmomenten in eerste instantie onder de aandacht, zie
Herinneringsmomenten Internationaal.
4. Lijsten
Langs de lijst van de
Gedenkstätte en hun websites, volgens Gemeente kan uiteraard
rechtstreeks hun reilen en zeilen gevolgd worden. De lijst wordt
weergegeven in volgorge naar Gemeente/Stad; Een tweede lijst geeft een
alfabetische orde volgens naam van de vereniging
Gedenkstätte en hun
websites, alfabetisch.
Met vriendelijke groeten,
Lia Hermans
en
Jan Hertogen,
medewerkers
www.herinneringmemoire.be
Contact:
info@herinneringmemoire.be |