Herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog: wie volgt (ze)?

Dit jaar hadden we ons voorgenomen enkele herdenkingsvieringen van de Tweede Wereldoorlog bij te wonen, te beginnen met deze op de Nationale Schietbaan waar onder meer Martial Van Schelle, een Olympisch zwemfinalist en goede vriend van Victor Trido (zie artikel 'Laat ze niet schieten' op DeWereldMorgen.be) begraven ligt.

Staan nog op het lijstje: herdenking in Breendonk, de Dossin-kazerne Mechelen, Mala Zimetbaum in Antwerpen, Maistriaux en z’n kameraden in Boortmeerbeek voor het stoppen van het 20ste konvooi, en de ravage en deportatie van inwoners van Meensel-Kiezegem.

Tir National, de nationale schietbaan

Maar eerst dus de Tir Nationaal, in de schaduw van de zendtoren van de VRT. Op zondag 22 april 2012 vond de jaarlijkse herdenking plaats van de gefusilleerden op de Nationale Schietbaan, Kolonel Bourgstraat in Schaarbeek.

Dezelfde dag dus als de Erfgoeddag over 'helden'. Ik heb zelf 3 jaar moeten zoeken waar en wanneer deze herdenking plaatsvond, zelfs Sven Speybrouck die er toch een reportage over gemaakt heeft voor 'Publiek Geheim', had me niet kunnen helpen. Wel twee namen: Victor Malbecq en Edmond Eycken, beiden voorzitters van organiserende verenigingen. Edmond Eycken heeft me via de telefoon vriendelijk op de hoogte gebracht.

Hoogwaardigheidsbekleders present

Met wisselend zon en (stort)regen heeft zo’n 120-tal mensen de herdenking bijgewoond, met onder meer de afgevaardigde van de koning, André Flahaut (PS), namens de Senaat, Laurette Onkelinx (PS) namens de regering, de voorzitster van het Brusselse parlement, een afgevaardigde van de RBTf (van de VRT- nochtans uitgenodigd, geen spoor), de voorzitter van de beheerraad van Breendonk, Bernard Clerfayt (FDF), burgemeester van Schaarbeek, e.a.

"Stem niet op partijen die het land willen verdelen"

Victor Malbecq was scherp: “In de oorlog had je collaboratie en na de oorlog is daar veel te weinig tegen opgetreden zodat het gedachtegoed verder wortel heeft kunnen schieten en partijen heeft doen ontstaan, die nu met steun van vele kiezers de eenheid van het land in gevaar brengen. Er resten nog enkele maanden de tijd om hiervan bewust te worden, ook de scholen hebben een taak om de herinnering aan de oorlog levendig te houden, enfin we zullen in oktober zien”, zo besloot hij z’n toespraak.

Voor alle slachtoffers van het nationaalsocialisme en het verzet ertegen

Het oecumenische plaatje gevormd door de deken van Brussel, de protestantse dominee en de groot-rabbijn van Brussel, met telkens een appèl voor vrede, verdraagzaamheid en alertheid tegen racisme, antisemitisme en extremisme. De vertegenwoordiger van de vrijzinnigen mocht in de striemende regen afronden waarbij hij nauwgezet, zoals alle andere sprekers trouwens, de Franstalige versie in het Nederlands overdeed. De afgevaardigde van de koning, zonder paraplu, mocht de bloemenkrans neerleggen. De toespraken werden afgewisseld met het lied van het verzet en van De Moorsoldaten (zie YouTube: link hieronder) en ook de Last Post.

Een afgevaardigde van de vriendenkringen van Auschwitz, Flossenburg, Dora, Mauthausen, Esterwegen, Nacht und Nebel en de organisatoren van de herdenking, de VVNCKG, de Verbroedering van de Vriendenkringen van de Nazi-Concentratiekampen en Gevangenissen en de NCPFR, Nationale Confederatie van Politieke Gevangenen en Rechthebbenden van België, gevolgd door de vaderlandslievende verenigingen legden dan elk hun bloemenkrans neer. Al deze verenigingen zijn aangesloten bij het Nationaal Eeneidsfront der Oud-Strijders en Veteranen (NEFOSV, voor de ledenlijst: http://www.nefosv.be/leden.php).

Ook aandacht voor wie er begraven ligt

Persoonlijk miste ik een meer gepersonaliseerde hulde voor diegenen die op de Schietbaan zelf begraven liggen. Elk jaar zou men enkele mensen kunnen belichten en huldigen. Wij hebben het onze gedaan door een bloem te planten op het graf van Martial Van Schelle.

En echte oecumenische viering in Brussel vraagt toch ook de aanwezigheid van een imam, zeker omdat op Belgische grond  voor de bevrijding, duizenden moslims aan de zijde van de geallieerden gestreden hebben.

Jan Hertogen